คำถาม: กรุณายกอัลกุรอานและหะดีษเกี่ยวกับความสำคัญของฮิญาบสำหรับสตรี

คำตอบ:

1. อัลลอฮ์ตรัสว่า
وَقُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَى جُيُوبِهِنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاء بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُوْلِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَى عَوْرَاتِ النِّسَاء وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِن زِينَتِهِنَّ وَتُوبُوا إِلَى اللهِ جَمِيعاً أَيُّهَا الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (النور : 31 )

ความว่า “และจงกล่าวเถิด (มุฮัมมัด) แก่บรรดาผู้ศรัทธาหญิงทั้งหลาย ให้พวกนางลดสายตาของพวกนางลงต่ำ (จากสิ่งต้องห้าม) และให้พวกนางรักษาทวารของพวกนาง (จากการประพฤติผิดทางเพศ) และอย่าเปิดเผยเครื่องประดับ เว้นแต่สิ่งที่เปิดเผยได้ (เช่น ตาทั้งสองข้างเพราะความจำเป็นในการมอง ฝ่ามือด้านนอก หรือตาข้างหนึ่ง หรือเสื้อผ้า เช่น ผ้าคลุม ถุงมือ) และให้พวกนางปิดด้วยผ้าคลุมศีรษะของนางลงมาถึงญุยูบิฮินนะ (คือคอเสื้อคลุมของพวกนาง ซึ่งรวมใบหน้า คอ และหน้าอก) และอย่าให้พวกนางเปิดเผยเครื่องประดับของพวกนาง เว้นแต่แก่สามีของพวกนาง หรือบิดาของพวกนาง หรือบิดาของสามีของพวกนาง หรือลูกชายของพวกนาง หรือลูกชายของสามีของพวกนาง หรือพี่ชายน้องชายของพวกนาง หรือลูกชายของพี่ชายน้องชายของพวกนาง หรือลูกชายของพี่สาวน้องสาวของพวกนาง หรือพวกผู้หญิง (มุสลิม) ของพวกนาง หรือที่มือขวาของพวกนางครอบครอง (ทาสี) หรือคนใช้ผู้ชายที่ไม่มีความรู้สึกทางเพศ หรือเด็กที่ยังไม่รู้เรื่องเพศสงวนของผู้หญิง และอย่าให้นางกระทืบเท้าของพวกนาง เพื่อให้ผู้อื่นรู้สิ่งที่พวกนางควรปกปิดในเครื่องประดับของพวกนาง และพวกเจ้าทั้งหลายจงขอลุแก่โทษต่ออัลลอฮ์เถิด โอ้บรรดาผู้ศรัทธาเอ๋ย เพื่อว่าพวกเจ้าจะได้รับชัยชนะ" [อันนูร 24:31]

2. อัลลอฮ์ตรัสว่า
وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاء اللَّاتِي لَا يَرْجُونَ نِكَاحاً فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُنَاحٌ أَن يَضَعْنَ ثِيَابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِينَةٍ وَأَن يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَّهُنَّ وَاللهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (النور : 60 )

ความว่า “และบรรดาหญิงวัยชราซึ่งพวกนางไม่ปรารถนาที่จะสมรสแล้ว ไม่เป็นที่น่าตำหนิแก่พวกนางที่จะเปลื้องเสื้อผ้า (ภายนอก) ของนางออก โดยไม่เปิดเผยส่วนงดงาม และหากพวกนางงดเว้นเสียก็จะเป็นการดีแก่พวกนาง และอัลลอฮ์นั้นเป็นผู้ทรงได้ยินผู้ทรงรอบรู้" [อันนูร 24:60]

หญิงวัยชรา หมายถึง สตรีที่ไม่มีประจำเดือนนานแล้ว ซึ่งพวกนางไม่สามารถตั้งครรภ์และมีบุตรได้

ต่อไปจะมีคำอธิบายของ หัฟเศาะหฺ บินตุ ซีรีน เกี่ยวกับคำอายะฮ์นี้

3. อัลลอฮ์ตรัสว่า
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ قُل لِّأَزْوَاجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَاء الْمُؤْمِنِينَ يُدْنِينَ عَلَيْهِنَّ مِن جَلَابِيبِهِنَّ ذَلِكَ أَدْنَى أَن يُعْرَفْنَ فَلَا يُؤْذَيْنَ وَكَانَ اللهُ غَفُوراً رَّحِيماً (الأحزاب : 59 )

ความว่า “โอ้นบี (มุฮัมมัด) เอ๋ย จงกล่าวแก่ภรรยาของเจ้าและบุตรสาวของเจ้า และบรรดาหญิงของบรรดาผู้ศรัทธา ให้พวกนางดึงเสื้อคลุมของพวกนางลงมาปิดทั้งเรือนร่าง (ปกปิดอย่างสมบูรณ์ยกเว้นตาหนึ่งหรือสองข้างเพื่อมองทาง) นั่นเป็นการเหมาะสมกว่าที่นางจะเป็นที่รู้จัก (ในฐานะหญิงอิสรชน) เพื่อที่พวกนางจะไม่ถูกรบกวน และอัลลอฮ์เป็นผู้ทรงอภัยผู้ทรงเมตตาเสมอ" [อัลอะหฺซาบ 33:59]

4. อัลลอฮ์ตรัสว่า
يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَن يُؤْذَنَ لَكُمْ إِلَى طَعَامٍ غَيْرَ نَاظِرِينَ إِنَاهُ وَلَكِنْ إِذَا دُعِيتُمْ فَادْخُلُوا فَإِذَا طَعِمْتُمْ فَانتَشِرُوا وَلَا مُسْتَأْنِسِينَ لِحَدِيثٍ إِنَّ ذَلِكُمْ كَانَ يُؤْذِي النَّبِيَّ فَيَسْتَحْيِي مِنكُمْ وَاللهُ لَا يَسْتَحْيِي مِنَ الْحَقِّ وَإِذَا سَأَلْتُمُوهُنَّ مَتَاعاً فَاسْأَلُوهُنَّ مِن وَرَاء حِجَابٍ ذَلِكُمْ أَطْهَرُ لِقُلُوبِكُمْ وَقُلُوبِهِنَّ وَمَا كَانَ لَكُمْ أَن تُؤْذُوا رَسُولَ اللهِ وَلَا أَن تَنكِحُوا أَزْوَاجَهُ مِن بَعْدِهِ أَبَداً إِنَّ ذَلِكُمْ كَانَ عِندَ اللهِ عَظِيماً (الأحزاب : 53 )

ความว่า “โอ้บรรดาผู้ศรัทธาเอ๋ย พวกเจ้าอย่าได้เข้าไปในบ้านทั้งหลายของนบี เว้นแต่จะเป็นที่อนุมัติแก่พวกเจ้า เพื่อรับประทานอาหาร โดยมิต้องคอยการปรุงอาหารให้สุกเสียก่อน แต่เมื่อพวกเจ้าได้รับเชิญก็จงเข้าไป ครั้นเมื่อพวกเจ้ารับประทานอาหารเสร็จแล้วก็จงแยกย้ายกันออกไป และอย่าเป็นผู้ชอบวิสาสะในการสนทนา แท้จริงในการนั้นย่อมทำความรำคาญให้แก่ท่านนบี ซึ่งท่านกระดากอายพวกเจ้า แต่อัลลอฮ์ไม่ทรงกระดากอายต่อความจริง และเมื่อพวกเจ้าขอสิ่งใดจากพวกนางก็จงขอพวกนางจากหลังม่าน เช่นนั้นแหละเป็นการบริสุทธิ์อย่างยิ่งแก่จิตใจของพวกเจ้าและจิตใจของพวกนาง และไม่เป็นการบังควรแก่พวกเจ้าที่จะก่อความรำคาญให้แก่ร่อซูลของอัลลอฮ์ และพวกเจ้าจะต้องไม่แต่งงานกับบรรดาภริยาของท่าน หลังจากท่าน (ได้สิ้นชีพไปแล้ว) เป็นอันขาด แท้จริงในการนั้น ณ ที่อัลลอฮ์เป็นเรื่องที่ใหญ่หลวงนัก" [อัลอะหฺซาบ 33:60]

หลักฐานจากอัลหะดีษ

1. รายงานจาก เศาะฟียะฮฺ บินตุ ชัยบะฮฺ ว่า ท่านหญิงอาอิชะฮฺ กล่าวว่า เมื่ออายะฮ์นี้ถูกประทานลงมา “และให้พวกนางปิดด้วยผ้าคลุมศีรษะของพวกนางลงมาจนถึงคอเสื้อคลุมของพวกนาง (ญุยูบิฮินนะ รวมร่างกาย ใบหน้า คอ และหน้าอก)" พวกนางได้นำอิซาร (เสื้อผ้าชนิดหนึ่ง) มาฉีกขอบผ้า แล้วใช้มันปิดใบหน้าของพวกนาง" (บันทึกโดย อัลบุคอรี, 4481)

ในอีกรายงานหนึ่งรายงานโดย อบูดาวูด (4102) ดังนี้ “ขออัลลอฮ์ทรงเมตตาสตรีชาวมุฮาญิร เมื่ออัลลอฮ์ทรงประทานอายะฮ์ “และให้พวกนางปิดด้วยผ้าคลุมศีรษะของพวกนางลงมาจนถึงญุยูบิฮินนะ (ร่างกาย ใบหน้า คอ และหน้าอก)" พวกนางฉีกส่วนที่หนาที่สุดของผ้ากันเปื้อนของพวกนางและใช้มันปกปิดใบหน้า"

ชัยคฺ มุฮัมมัด อัลอะมีน อัชชันกีฏี เราะหิมะฮุลลอฮฺ กล่าวว่า หะดีษนี้ชี้ให้เห็นอย่างชัดเจนถึงสิ่งที่บรรดาเศาะหาบียะฮฺเข้าใจต่ออายะฮ์ “และให้นางปิดด้วยผ้าคลุมศีรษะของพวกนางลงมาจนถึงญุยูบิฮินนะ" ว่าหมายถึงให้ปกปิดใบหน้า และพวกนางได้ฉีกเสื้อผ้าของนางเพื่อปกปิดใบหน้า เป็นการเชื่อฟังคำสั่งใช้ของอัลลอฮ์ในอายะฮ์นี้ ดังนั้นบุคคลที่มีใจเป็นกลางจะเข้าใจว่า การคลุมฮิญาบและการคลุมหน้าของสตรีต่อหน้าผู้ชายถูกสั่งใช้ในซุนนะฮฺที่เศาะฮีหฺซึ่งอธิบายคัมภีร์ของอัลลอฮ์ ท่านหญิงอาอิชะฮฺ ยกย่องสตรีที่รีบทำตามคำสั่งใช้ที่อัลลอฮ์ทรงประทานลงมาในคัมภีร์ของพระองค์ เป็นที่ทราบกันว่าความเข้าใจของพวกนางในอายะฮ์ “และให้นางปิดด้วยผ้าคลุมศีรษะของพวกนางลงมาจนถึงญุยูบิฮินนะ" ว่าหมายถึงการคลุมหน้านั้นมาจากท่านนบี เพราะท่านนบี อยู่ที่นั่นและบรรดาสตรีจะถามท่านเกี่ยวกับทุกสิ่งที่นางไม่เข้าใจในศาสนา อัลลอฮ์ตรัสว่า

وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الذِّكْرَ لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ (النحل : 44 )

ความว่า “และเราได้ประทานลงมาให้แก่เจ้า (มุฮัมมัด) ซึ่งซิกรฺ (คำแนะนำและข้อตักเตือน หมายถึง ซุนนะฮฺ) เพื่อเจ้าจะได้ชี้แจงแก่มนุษย์ ซึ่งสิ่งที่ได้ถูกประทานมาแก่พวกเขา (คือ อัลกุรอาน) และเพื่อพวกเขาจะได้ไตร่ตรอง" [อันนะหฺล 16:44]

อิบนุ หะญัร เราะหิมะฮุลลอฮฺ กล่าวในฟัตหุลบารี ว่า รายงานของ อิบนุ อบี หาติม จาก อับดุลลอฮฺ อิบนุ อุษมาน อิบนุ ค็อยซัม จากเศาะฟียะฮฺ อธิบายว่า รายงานนี้กล่าวว่า เราได้อ้างถึงสตรีชาวกุร็อยชฺและความดีของพวกนางที่ปรากฏในคำกล่าวของท่านหญิงอาอิชะฮฺ ว่า “สตรีชาวกุร็อยชฺเป็นคนดี แต่ขอสาบานต่ออัลลอฮ์ ฉันไม่เคยเห็นใครดีกว่าหรือศรัทธาต่อคัมภีร์ของอัลลอฮ์และวะฮียฺอย่างเข้มแข็ง มากไปกว่าสตรีชาวอันศอร เมื่อซูเราะฮฺอันนูรถูกประทานลงมา “และให้นางปิดด้วยผ้าคลุมศีรษะของพวกนางลงมาจนถึงญุยูบิฮินนะ" ผู้ชายในครอบครัวของพวกนางมายังพวกนางและอธิบายสิ่งที่ถูกประทานลงมา และไม่มีสตรีคนใดในหมู่พวกนางเว้นแต่ได้ฉีกผ้าเอามาปิดหน้า และติดตามด้วยการละหมาดยามเช้าในสภาพที่ห่อหุ้มเหมือนมีกาอยู่บนศีรษะของพวกนาง" หะดีษนี้ได้ถูกบันทึกอย่างชัดเจนในรายงานของอัลบุคอรีก่อนหน้านี้ ซึ่งเราทราบว่า ท่านหญิงอาอิชะฮฺ เป็นผู้มีความรอบรู้และเคร่งครัดศาสนา ได้ยกย่องบรรดาสตรีชาวอันศอรจากการกระทำดังกล่าวว่า ไม่เคยเห็นสตรีคนใดศรัทธาในคัมภีร์ของอัลลอฮ์และวะฮียฺอย่างเข้มแข็งเท่ากับพวกนาง

นี่เป็นการชี้ให้เห็นอย่างชัดเจนว่า พวกนางเข้าใจอายะฮ์ “และให้นางปิดด้วยผ้าคลุมศีรษะของพวกนางลงมาจนถึงญุยูบิฮินนะ" ว่าหมายถึงคำสั่งบังคับใช้ให้ปิดใบหน้า และสิ่งนี้เกิดจากความศรัทธาของพวกนางต่อคัมภีร์ของอัลลอฮ์และวะฮียฺ การคลุมฮิญาบและการคลุมหน้าของสตรีเมื่อยู่ต่อหน้าชายที่ไม่ใช่มะหฺร็อมเป็นการกระทำของผู้ศรัทธาต่อคัมภีร์ของอัลลอฮ์และวะฮียฺ เป็นเรื่องแปลกมากสำหรับบางคนที่อ้างว่ามีความรู้กลับกล่าวว่า การคลุมหน้าของสตรีเมื่ออยู่ต่อหน้าชายที่ไม่ใช่มะหฺร็อมนั้นไม่มีปรากฏในอัลกุรอานและซุนนะฮฺ ทั้งๆ ที่บรรดาเศาะหาบียะฮฺปฏิบัติด้วยความเชื่อฟังในคำสั่งใช้ของอัลลอฮ์ การให้ความหมายดังกล่าวนี้ตั้งมั่นอยู่ในซุนนะฮฺซึ่งรายงานจากอัลบุคอรีที่อ้างอิงก่อนหน้านี้ ซึ่งอยู่ในบรรดาหลักฐานที่แข็งแรงที่สุดว่าสตรีทุกคนถูกสั่งใช้ให้คลุมฮิญาบ (อัฎวาอ์ อัลบะยาน, 6/594-595)

2. รายงานจากท่านหญิงอาอิชะฮฺ ว่าบรรดาภรรยาของท่านนบี ได้เคยออกไปยังอัลมะนาศิอฺ (สถานที่ซึ่งทราบกันว่าอยู่ในเส้นทางของอัลบะกีอฺ) ในเวลากลางคืนเพื่อถ่ายทุกข์ และอุมัร ได้เสนอกล่าวแก่ท่านนบี ว่า “ให้ภรรยาของท่านคลุมฮิญาบ" แต่ท่านร่อซูล ไม่ได้ทำตามนั้น หลังจากนั้น ในคืนหนึ่ง ท่านหญิงเซาดะฮฺ บินตุ ซัมอะฮฺ ภรรยาของท่านนบี ได้ออกไปในเวลาอิชาอ์และนางเป็นคนสูง อุมัรตะโกนไปยังนางว่า “พวกเราจำท่านได้ โอ้เซาดะฮฺ" หวังว่าฮิญาบจะถูกประทานลงมา แล้วหลังจากนั้นอัลลอฮ์ก็ทรงประทานอายะฮ์เกี่ยวกับฮิญาบลงมา (อัลบุคอรี, 146; มุสลิม, 2170)

3. รายงานจาก อิบนุ ชิฮาบ ว่า อนัส กล่าวว่า ฉันเป็นผู้รอบรู้ที่สุดในเรื่องฮิญาบ อุบัยย์ อิบนุ กะอับ เคยถามฉันเกี่ยวกับเรื่องนี้ เมื่อท่านร่อซูล แต่งงานกับซัยนับ บินตุ ญะห์ชฺ ในเมืองมะดีนะฮฺ ท่านร่อซูล เชิญผู้คนไปทานอาหารหลังดวงอาทิตย์ขึ้น ท่านร่อซูล ได้นั่งลงและผู้ชายบางคนนั่งรอบๆ ท่าน ภายหลังผู้คนได้กลับไป จนกระทั่งท่านยืนขึ้นและเดินไปโดยที่ฉันเดินไปกับท่าน จนถึงประตูที่พักของท่านหญิงอาอิชะฮฺ ท่านคิดว่าพวกเขาได้กลับไปแล้ว ท่านจึงกลับไปและฉันกลับไปกับท่าน และผู้คนยังนั่งอยู่ ณ ที่นั้น ท่านกลับมาที่บ้านอาอิชะฮฺอีกครั้งและฉันไปกับท่านจนถึงประตูที่พักของท่านหญิงอาอิชะฮฺ จากนั้นท่านกลับมาและฉันได้มากับท่าน และผู้คนได้จากไปแล้ว ท่านจึงกางม่านลงระหว่างฉันกับท่าน และอายะฮ์อัลกุรอานเกี่ยวกับฮิญาบก็ถูกประทานลงมา" (อัลบุคอรี, 5149; มุสลิม, 1428)

4.รายงานจาก อุรวะฮฺ ว่า ท่านหญิงอาอิชะฮฺ กล่าวว่า “ท่านร่อซูล ได้ไปละหมาดศุบหฺและสตรีผู้ศรัทธาได้เข้าร่วมละหมาดกับท่านโดยคลุมหน้าไป จากนั้นพวกนางกลับบ้านของพวกนางโดยที่ไม่มีใครจำพวกนางได้" (อัลบุคอรี, 365; มุสลิม, 645)

5. รายงานท่านหญิงอาอิชะฮฺ ว่า “มีผู้ขี่พาหนะผ่านมายังเราขณะเราครองอิหฺรอม และกำลังอยู่ร่วมกับท่านร่อซูลุลลอฮฺ เมื่อพวกเขาเข้ามาใกล้ พวกเราละคนก็จะดึงญิลบาบลงมาปิดใบหน้า และเมื่อพวกเขาไปแล้วเราก็เปิดใบหน้าของเราเช่นเดิม" (บันทึกโดยอบูดาวูด, 1833; อิบนุมาญะฮฺ, 2935; จัดเป็นหะดีษเศาะฮีหฺโดย อิบนุ คุซัยมะฮฺ (4,203) และโดย อัลอัลบานี ใน กิตาบ ญิลบาบ อัลมัรอะฮฺ อัลมุสลิมะฮฺ)

6. รายงานจากอัสมาอ์ บินตุ อบูบักร กล่าวว่า “เราคลุมหน้าเมื่ออยู่ต่อหน้าผู้ชาย" บันทึกโดย อิบนุ คุซัยมะฮฺ, 4/203; อัลหากิม, 1/624; อัลหากิม จัดระดับเป็นหะดีษเศาะฮีหฺและ อัซซะฮะบี เห็นด้วยกับเขา และ อัลอัลบานี กล่าวไว้ใน ญิลบาบ อัลมัรอะฮฺ อัลมุสลิมะฮฺ ว่า หะดีษนี้เป็นหะดีษเศาะฮีหฺ)

7. รายงานจาก อาศิม อัลอะหฺวัล กล่าวว่า เราเคยเข้าไปยังหัฟเศาะหฺ บินตุ ซีรีน ขณะสวมญิลบาบ ดังนั้นนางจึงปิดใบหน้าของนางด้วยกับมัน และเรากล่าวกับนางว่า ขออัลลอฮ์ทรงเมตตาท่าน อัลลอฮ์ตรัสว่า
وَالْقَوَاعِدُ مِنَ النِّسَاء اللَّاتِي لَا يَرْجُونَ نِكَاحاً فَلَيْسَ عَلَيْهِنَّ جُنَاحٌ أَن يَضَعْنَ ثِيَابَهُنَّ غَيْرَ مُتَبَرِّجَاتٍ بِزِينَةٍ (النور : 60 )
ความว่า “และบรรดาหญิงวัยชราซึ่งพวกนางไม่ปรารถนาที่จะสมรสแล้ว ไม่เป็นที่น่าตำหนิแก่พวกนางที่จะเปลื้องเสื้อผ้า (ภายนอก) ของนางออก โดยไม่เปิดเผยส่วนงดงาม" [อันนูร 24:60]
และนางกล่าวว่า “อะไรต่อจากนั้น?" เรากล่าวว่า
وَأَن يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَّهُنَّ وَاللهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ (النور : 60 )
ความว่า “และหากพวกนางงดเว้นเสียก็จะเป็นการดีแก่พวกนาง" [อันนูร 24:60]
นางกล่าวว่า “ความหมายของมันก็คือให้นางคงสวมฮิญาบไว้ย่อมดีกว่า" (บันทึกโดย อัลบัยฮะกี, 7/93)

credit: Islam Q&A

บทความน่ารู้

• นิยามของฮิญาบพร้อมหลักฐานและประโยชน์ในอิสลาม
• เสื้อผ้าอาภรณ์ที่อนุญาตให้ผู้หญิงมุสลิมสวมใส่ได้
• การทำงานนอกบ้านของผู้หญิงในอิสลาม
• มุสลิมะห์ใส่ฮิญาบปิดหน้า แต่เปิดตา ลงรูปในโลกโซเซียลบาปไหม?