โดย อิมาม เชคฺ อาลี อีซา ร่อฮิมะฮุลลอฮฺ

 
عن أبي هريرة رضي الله عنه قال: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم : 
((إِذَا تَشَهَّدَ أَحَدُكُمْ فَلْيَسْتَعِذْ بِاللهِ مِنْ أَرْبَعٍ يَقُولُ: اللهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ عَذَابِ جَهَنَّمَ، وَمِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ، وَمِنْ فِتْنَةِ الْمَحْيَا وَالْمَمَاتِ، وَمِنْ شَرِّ فِتْنَةِ الْمَسِيحِ الدَّجَّال))ِ رواه البخاري ومسلم

มีรายงานจากท่านอบีฮุรอยเราะฮฺ ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ กล่าวว่า ท่านร่อซูลลุลลอฮ์  กล่าวว่า...

"เมื่อคนหนึ่งคนใดในพวกท่านอ่านตะชะฮุดแล้ว (ตะชะฮุดสุดท้ายก่อนให้สลาม) จงขอความคุ้มครองต่ออัลลอฮ์ จากสี่อย่าง"

โดยกล่าวว่า... 

"ข้าแต่อัลลอฮฺ ข้าพระเจ้าขอความคุ้มครองต่อพระองค์ ให้พ้นจากการลงโทษในนรก และการลงโทษในกุบู้ร (หลุมฝังศพ)และขอให้พ้นจากความวุ่นวาย (ฟิตนะฮฺ) แห่งการดำรงชีวิต และความวุ่นวายขณะตายและภายหลังจากความตาย และขอให้พ้นจากการก่อกวน (ฟิตนะฮฺ) ของอัลมะซีฮิดดัจญาล จอมโกหก"  (บันทึกโดย อิมาม อัลบุคอรีย์ และอิมาม มุสลิม)

 
‎คำอธิบาย

ฮะดีษนี้เป็นฮะดีษที่สำคัญในหลายด้าน จึงได้รับความสนใจเป็นพิเศษจากชาวสะลัฟ (มุสลิมผู้ดำรงไว้ในสัจธรรมและแนวทางอิสลามอันถูกต้องในสามศตวรรษแรก) ที่มีความสำคัญในหลายด้าน เพราะเป็นกานเตือนให้มุสลิมคำนึงถึงสภาพของเขาขณะมีชีวิตอยู่ สภาพหลังจากที่เขาได้ตายไปแล้ว (ขณะที่อยู่ในกุบู้ร) และสภาพของเขาในโลกอาคิเราะฮฺ

ตามรายงานที่อิมามมุสลิมบันทึกไว้ จากท่านอิบนิ อับบ๊าส ร่อฎิยัลลอฮุอันฮุ ว่าท่านร่อซูล  ได้เคยสอนดุอาอฺดังกล่าวให้แก่พวกเรา (ศ่อฮาบะฮฺ) ดังเช่นที่ท่านสอนกุรอานให้แก่เรา ท่านอิมามมุสลิมได้เล่าเสริมอีกว่า ท่านฎอวูส ซึ่งเป็นตาบิอีน (สานุศิษย์ของศ่อฮาบะฮฺ) ในฐานะที่ท่านเป็นผู้รายงานฮะดีษนี้จากท่านอิบนิ อับบ๊าส 

อิบนิ อับบ๊าส ได้กล่าวแก่บุตรของเขาว่า“โอ้ลูกรัก ลูกอ่านดุอาอฺนี้ในขณะละหมาดหรือเปล่า”(ดุอาอฺก่อนให้สลาม)  

ลูกตอบว่า ”เปล่า”

ท่านพูดกับลูกว่า “จงละหมาดใหม่” 

ความสำคัญของดุอาอฺดังกล่าว ทำให้อิมามอิบนิ อับบ๊าส ถือว่า จำเป็นที่ผู้ละหมาดจะต้องอ่านดุอาอฺนี้ หลังจากการศ่อละวาตแก่ท่านนบี  ขณะนั่งตะฮียาตในละหมาด ก่อนให้สลาม

ท่านอิมาม อิบนิ มาญะฮฺ ให้ความสนใจในฮะดีษนี้เช่นกัน นักปราชญ์ส่วนมากถือว่าสมควรอย่างยิ่งที่จะให้อ่านดุอาอฺนี้ และถือว่าเป็นมุสตะฮับ (ชอบให้กระทำ)

เมื่อเราพิจารณาเนื้อหาของฮะดีษนี้ ซึ่งเป็นดุอาอฺทั้งสิ้น เราจะเห็นว่ามีสี่อย่าง

1. ขอความคุ้มครองให้พ้นจากไฟนรก

2. ขอความคุ้มครองให้พ้นจากการลงโทษในกุบู้ร

3. ขอความคุ้มครองให้พ้นจากความวุ่นวายแห่การดำรงชีวิตและการตาย

4. ขอความคุ้มครองให้พ้นจากการก่อกวนของอัลมะซีฮิดดัจญาล 

มุสลิมทุกคนเชื่อมั่นว่า การตอบแทนในโลกอาคิเราะฮฺนั้นจะมีสองประเภท คือ การตอบแทนความดีและการตอบแทนความชั่ว สวรรค์เป็นที่พำนักของผู้ศรัทธาทำความดี นรกเป็นที่ลงโทษสำหรับผู้ฝ่าฝีนและเป็นที่พำนักของผู้ปฏิเสธศรัทธา ผู้ศรัทธาทุกคนเชื่อมั่นว่านรกกับสวรรค์มีจริง และอัลลอฮฺ ทรงตระเตรียมเพื่อเป็นสถานที่ตอบแทนมนุษย์ในโลกอาคิเราะฮฺ

โดยเหตุนี้ โอวาทของท่านร่อซูล  จึงกำชับให้เราปฏิบัติความดีเพื่อเป็นชาวสวรรค์และให้ออกห่างจากความชั่วเพื่อรอดพ้นจากไฟนรก และกำชับให้เราขอต่ออัลลอฮให้เป็นชาวสวรรค์และและขอดุอาอฺให้พ้นจากไฟนรกอีกด้วย การขอดุอาอฺเช่นนี้เป็นประจำ เป็นการเตือนเราอยู่เสมอให้เราระวังการกระทำที่จะมีผลแห่งการลงโทษในนรก

สำหรับอะซาบกุบู้ร (การลงโทษในหลุมฝังศพ) เป็นเรื่องที่ท่านร่อซูล  แจ้งให้เราทราบว่า กุบู้รนั้นอาจจะเป็นส่วนหนึ่งจากสวรรค์ หรือไม่ก็หุบเหวหนึ่งจากบรรดาไฟนรก แสดงว่าในกุบู้รจะมีการตอบแทน และการตอบแทนในกุบู้รนั้น จะมีผลทั้งทางร่ากายและจิตวิญญาณ มีฮะดีษอันมากมายของท่านร่อซูล  ที่พูดเกี่ยวกับเรื่องนี้ ซึ่งเรื่องดังกล่าวนับเป็นส่วนหนี่งจากการศรัทธา ที่มุสลิมทุกคนต้องศรัทธาในเรื่องนี้อย่างมั่นคง

การขอให้พ้นจากความวุ่นวายแห่งการดำรงชีวิตและความตาย เป็นการชี้ให้เห็นว่า ขณะมุสลิมมีชีวิตอยู่มีการทดสอบนานาประการ ทดสอบด้วยความร่ำรวยและความยากจน การมีสุขภาพดีและการเจ็บไข้ และสภาพเช่นนี้อาจเป็นอันตรายแก่ผู้มีอีมานอ่อน โดยเหตุนี้ท่านร่อซูล  จึงให้เราขอความคุ้มครอง ให้พ้นจากความวุ่นวายที่จะมาประสบกับเราขณะที่เรามีชีวิตอยู่ และขณะที่เราจะตาย เพื่อจะได้ตายในฐานะเป็นมุอฺมินผู้ศรัทธา 

การขอให้พ้นจากการก่อกวนของ “มะซีฮิดดัจญาล” หมายถึง ขอให้รอดพ้นจากความวุ่นวายของอัลดัจญาลที่จะปรากฎตัวในยุคสุดท้ายใกล้วันกิยามะฮฺ

เรื่องราวเกี่ยวกับอัลดัจญาลมีปรากฏในฮะดีษศ่อฮี๊ฮฺ ที่บันทึกโดยท่านอิมาม บุคอรีและมุสลิม และคนอื่นๆ สรุปว่าอัลดัจญาลผู้นี้เป็นยิว และจะปรากฏตัวในดินแดนที่เรียกว่าอิสราเอลในปัจจุบัน อัลลอฮฺตะอาลา ให้ดัจญาลเป็นฟิตนะฮฺแก่มนุษย์ เพื่อทดสอบผู้มีอีมานทั้งหลาย และจะส่งท่านนบีอีซา อลัยฮิสลาม มาร่วมกับผู้ศรัทธาในการสังหารอัลดัจญาล

  
ที่มา: อัล-อิศลาหฺ สมาคม บางกอกน้อย